برای درمان و کنترل دیابت (ِDiabetes)روشهایی مثل انواع دارو، تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی سالم و گیاهخواری پیشنهاد شده است زیرا رژیم غذایی مهمترین عامل اصلی کنترل دیابت است. رژیم غذایی گیاهخواری از رژیمهایی است که در کنترل دیابت نقش بسیار مهمی دارد. در این مقاله شما را با دیابت و گیاهخواری همچنین رژیم گیاهخواری جهت تنظیم قندخون و بهبود حالات ناشی از افزایش قند خون آشنا میکنیم.
دیابت نوع 1 و 2
دیابت از مهمترین بیماریهایی است که شیوع بسیاری در ایران و جهان داشته است. در دیابت نوع ۱ پانکراس قادر به تولید انسولین نیست اما در مبتلایان به دیابت نوع دوم به علت عدم تولید انسولین در پانکراس و یا عدم توانایی بدن برای استفاده از انسولین، قند خون بالا میرود. دیابت و گیاهخواری رابطه معکوسی با هم دارند با داشتن سبک گیاهخواری احتمال مبتلا شدن به دیابت کمتر می شود .
درمان دیابت نوع 1 با خام گیاه خواری
رژیم گیاهخواری تاثیرات گسترده ای در کاهش ابتلا به دیابت نوع 2، کنترل قند خون و پیشگیری از بیماری های ناشی از دیابت و افزایش قند خون داشته است.
برای افراد دیابتی یک رژیم غذایی پایداروسالم ضرو ری است زیرا رژیم غذایی اصل اساسی در داشتن سلامتی و کاهش ابتلا به بیماریها است. رژیم غذایی همراه با ورزش و دارو راه سریعی برای کنترل قندخون است.یک رژیم غذایی گیاه خواری متعادل با تکیه بر چربی کم ، فیبر زیاد و کربوهیدرات برای بیماران دیابتی مناسب است.
بیشتر بخوانید : انواع دیابت و راه های درمان
انواع رژیم گیاهخواری
رژیمهای غذایی گیاهی یا گیاهخواری یک الگوی غذایی است که شامل مصرف غذاهایی سرشار ازگیاهان میباشد، اما ممکن است مقدار کمی گوشت(پروتئین گیاهی مانند : سوسیس گیاهی) ، ماهی ، مرغ یا تخممرغ هم در برنامه غذایی این افراد وجود داشته باشد.
انواع رژیم گیاهخواری عبارتند از:
- semi-vegetarian یا رژیم نیمه گیاهخواری : افرادی که از این نوع رژیم پیروی می کنند مقدار کمی گوشت قرمز و مقدار زیادی ماهی، مرغ و تخممرغ در برنامه روزانه خود دارند.
- pesco-vegetarian: در این رژیم گوشت قرمز (گاو، گوساله و شتر و …) مصرف نمیشود ولی ماهی و لبنیات استفاده میکنند.
- lacto-vegetarian: شیر و لبنیات در این رژیم فراوان استفاده میشود.
- ovo-vegetarian: این رژیم حاوی تخممرغ است.
- ovo-vegetarian lacto :لبنیات و تخممرغ در این رژیم استفاده میشود.
- raw-food vegan :مواد غذایی که حاوی گیاهان هستند بیش از 46 درجه سانتیگراد حرارت داده نشده اند.
- Vegan: این نوع رژیم فاقد هرگونه گوشت ، تخممرغ و لبنیات است.
پیشگیری از دیابت نوع اول و دوم با گیاهخواری
شيوع ديابت در گياهخواران نسبت به غيرگیاهخوار کمتر است ، این کاهش ابتلا به دیابت به علت مصرف بالای فیبر در برنامه غذایی، محدودیت در مصرف پروتئین حیوانی و کنترل وزن و کاهش اصولی وزن است.
مزیت گیاهخواری بر قند خون
رژیم های گیاهی خصوصا نوع سبک وگان در کنترل گلیسمی (قند خون) تاثیرگذار است. رژیم های گیاهخواری قند خون را خیلی موثرتر ازدیگر رژیم های غذایی (رژیمهای غذایی مبتنی بر کربوهیدرات) کنترل کرده است و بر کیفیت گلوکز خون و پاسخ به انسولین موثر بوده است.
سطح هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) شاخصی برای اندازهگیری گلوکز در مدت طولانی یعنی 3 ماه است. پس از رعایت رژیم گیاه خواری این شاخص کم میشود. این کاهش گواه آن است که بیماران یک رژیم غذایی گیاهی شامل سبزیجات، میوه، غلات کامل و حبوبات را قبل از درمانهای دارویی و مصرف انواع قرص ها رعایت کنند تا به کاهش قند خون خود کمک کنند.
مزیت رژیم گیاهخواری بر وزن بدن
وزن بدن و چاقی عامل قوی برای ابتلا به دیابت است. در اینجا ارتباط بین دیابت و رژیم گیاهخواری شامل این است که رژیمهای گیاهخواری کالری کمتری نسبت به رژیم های غیر گیاهی دارند و در جهت مدیریت وزن موثر هستند. افرادی که رژیم گیاهخواری را رعایت میکنند، شاخصهای توده بدنی آنها نسبت به اشخاصی که رژیم غذایی غنی از کربوهیدرات و چربی را دارند، کمتر است. کاهش کلسترول LDL، افزایش کلسترول HDL، شاخص توده بدنی، کاهش سایز دور کمر و دور باسن باعث کاهش وزن میشوند.
وزن نرمال قند خون را کم کرده و ابتلا به عوارض دیابت را کاهش خواهد داد لذا توجه داشته باشید که رعایت رژیم غذایی و سبک زندگی و رژیم گیاهخواری تاثیر بسزایی در سلامتی دارد.
بهبود بیماریهای قلبی عروقی
رابطه بین بیماری قلبی و دیابت اثبات شده است. حدودا60 تا 70 درصد از افرادی که دیابت نوع دو دارند بعلت مشکلات قلبی از دنیا میروند. رژیم گیاهخواری ابتلا به مشکلات قلبی و دیابت نوع 2 را همسو باهم کاهش میدهد.
رژیم های گیاهی با کاهش ابتلا به بیماری های قلبی عروقی ، کاهش لیپید و گلوکز سرم و پایین آوردن فشارخون سیستولیک و دیاستولیک ، مرگ ومیر ناشی از ایسکمی قلبی را پایین آورد. تنگی عروق کرونر را در مبتلایان به بیماری قلبی رفع میکند.
بهبود رتینوپاتی و نوروپاتی دیابتی
ابتلا به دردهای نوروپاتی ناشی از دیابت در افرادی که رژیم گیاهی وگان همراه با مکمل ویتامین B12 دارند ، بهطور مؤثری کاهش یافته است. کمبود ویتامین B12 در افرادی که رژیم گیاهخواری را دنبال میکنند و همچنین تأثیر داروی متفورمین در بیماران دیابتی باعث میشود، خطر ابتلا به عوارض ناشی از افزایش قندخون مانند رتینوپاتی دیابتی (آسیب به شبکیه چشم)، نوروپاتی (اسیب به اعصاب) و شکستگی استخوان بسیار زیاد شود. پس رژیم گیاهخواری وگان با مصرف مکمل ویتامین B12 باعث رفع رتینوپاتی و نوروپاتی دیابت میگردد.
بهبود بیماری های کلیوی
رژیم گیاهخواری با کاهش مصرف پروتئین باعث کاهش کراتینین خون و کاهش پروتئین در ادرار میشود. بنابراین رژیم گیاهخواری با کاهش در مصرف زیاد گوشت منجر به کاهش ابتلا به نارسایی کلیه میشود.
کاهش ابتلا به سرطان و آب مروارید
رژیم گیاهخواری ابتلا به برخی از انواع سرطانها، بیماری فشارخون و آب مروارید را کاهش داده است.
چگونگی شروع رژیم خام گیاهخواری در مبتلایان به دیابت
کمترین ابتلا به دیابت نوع 2 در افرادی است که رژیمهای وگان را انتخاب کردهاند. زیرادر سایر رژیمها تخممرغ یا مقداری گوشت قرمز هم وجود دارد و مصرف تخممرغ و گوشت باعث ابتلا به دیابت نوع دو میشود.
برای رژیم گیاهخواری نباید فوری گوشت ، تخممرغ را قطع کرد بلکه با کاهش تدریجی منابع حیوانی میتوان مسیر درستی را پیش رفت. مثلا با شروع یک روز رژیم در هفته ، کم کم گوشت در وعده های غذایی کم شود بشقاب با میوهها و سبزیجات پر شود و این روند را ادامه داده و روزهای بیشتری در در هفته های آتی به این سبک غذا اختصاص دهید تا تحمل و علاقه شما به این نوع رژیم زیاد شود.
لیست غذاهای گیاهی برای مبتلایان به دیابت
- سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، بروکلی
- چغندر، مارچوبه
- کرفس
- هویج
- خیار
- پیاز
- جوانه گندم، ماش
- فلفل سبز و دلمه ای
- گوجه فرنگی
- انواع میوه ها
- غلات کامل
- حبوبات و انواع مغزها
- شیرین کننده طبیعی مانند استویا
در خام گیاهخوارانی که مجاز به مصرف تخم مرغ هستند، مصرف این ماده غذایی در برنامه روزانه بسیار مفید است.
شما میتوانید با مراجعه به فروشگاه هایپر ارگانو از محصولات ارگانیک و سالم این فروشگاه خریداری کنید و از سلامتی خود لذت ببرید.