بیماری دیابت و انواع قند خون

انواع دیابت و قند خون

بیماری دیابت و انواع قند خون،شاید این سوال را بارها شنیده باشید که بیماری دیابت چیست ؟هنگامی‌ که گلوکز یا قند از طریق موادغذایی وارد جریان بدن می‌شود، هورمون انسولین توسط پانکراس (لوزالمعده) ترشح شده و قند خون را تنظیم می‌کند. در افراد مبتلا به بیماری دیابت این روند بخوبی عمل نکرده و منجر به افزایش قند خون خواهد شد که به آن هایپرگلایسمی گفته میشود. هایپرگلایسمی یا افزایش قند خون، پس از صرف غذا یا میان وعده بروز می‌کند و اگر بیماری پیشرفت کند، افزایش قند و گلوگز خون در ناشتا خودش را نشان می‌دهد

دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین

بیماری دیابت و انواع قند خون

بیماری دیابت و انواع قندخون

دیابت ملیتوس به گروهی از بیماری ها که بعلت بالا بودن قند خون که ناشی از نقص در تولید و ترشح انسولین، عملکرد انسولین و یا هر دو است، گفته میشود. بیماران مبتلا به دیابت به علت تولید کم انسولین درگیر افزایش گلوکز (قند) خون می شوند و قادر به تنظیم قندخون نیستند. دیابت یک بیماری غیر واگیر و مزمن است.

دیابت ملیتوس یک نوع بیماری قند است که باعث افزایش میزان مرگ و میر در دنیا شده است. اما با تشخیص دیابت و انواع قند خون، درمان آن در مراحل اولیه ، میزان مرگ و میر کاهش میآبد. هزینه های درمانی به طور متوسط در بیماران دیابتی، ۲ برابر افراد غیر دیابتی است. بنابراین با پیشگیری و درمان دیابت می توان هزینه های درمان را کاهش دهد. بیماران دیابتی مرحله به مرحله باید قند خون خود را کنترل کرده و عوارض دیابت و مرگ ناشی از مشکلات پس از دیابت را کاهش دهند.

شیوع دیابت در جهان و ایران

در سال ۲۰۱۴ در ایالات متحده آمریکا در همه ی سنین، شیوع دیابت ۹.۳ درصد از کل جمعیت را شامل شد. شیوع دیابت و انواع قند خون با بالا رفتن سن افزایش یافت. در دهه های اخیر، ابتلا به بیماری قند در جوان ها زیاد شده است.

میزان شیوع دیابت در افراد بالاتر از ۲۰ سال به مرور بیشتر شد که ناشی از رژیم غلط غذایی است.

در ایران در سال۲۰۱۶ طبق آمار سازمان بهداشت جهانی۹.۶ درصد از مردان و ۱۱.۱ درصد از زنان مبتلا به دیابت میشوند. اکنون در روستاها هشت درصد جمعیت بالای ۲۵ سال مبتلا به دیابت هستند. آمار مرگ و میر ناشی از دیابت در ایران در سالهای اخیر رشد صعودی داشته است.

حدود ۳۷ درصد از افراد بالاتر از ۲۰ سال و ۵۷ درصد از افراد بالای ۶۰ سال پری دیابت ( پیش دیابت ) هستند و دارای اختلال در تحمل گلوکز IGT و اختلال در قند خون ناشتا  IFG هستند. اگر مراقبتهای لازم انجام نشود و در سبک زندگی تغییری ایجاد نشود، افراد مبتلا به دیابت درگیر انواع بیماریهای خطرناک پس از آن خواهند شد. مهم‌ترین راهکاری در پیشگیری و درمان دیابت اصلاح سبک زندگی است.
 


عدم تحمل گلوکز در افراد پری دیابت چیست ؟


بررسی انواع دیابت به شرایط بیمار در زمان تشخیص دیابت وابسته است. اینکه افراد مبتلا به هایپرگلیسمی در کدام دسته از انواع دیابت قرار بگیرند، به ژنتیک، سن افراد، چاقی شکمی و آزمایشات متعدد خون و ادرار آنها مربوط میشود. تشخیص زود هنگام نوع دیابت و تغییر در سبک زندگی در مرحله شروع دیابت (پیش دیابت) در بهبود افراد ضروری است. 

انوع بیماری قند خون

پیش دیابت یا پری دیابت چیست ؟

افرادی که اختلال در همئوستاز (حفظ شرایط پایدار و ثابت در محیط داخلی بدن) گلوکز دارند. یعنی اختلال در تحمل گلوکز  IFG و عدم تحمل گلوکز  IGT پره دیابتی یا پیش دیابتی نامیده می شوند.

این افراد در معرض خطر بیماری های قلبی و عروقی هستند. افراد در معرض خطر نشانه های زیر را دارند که باید در مورد کاهش وزن و تحرک بدنی برای کاهش عوامل خطر بیماری دیابت یا قند به آنها مشاوره داده شود:

1.اختلال در تحمل گلوکز  IFG در محدوده ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی گرم در دسی لیتر
2.عدم تحمل گلوکز  IGT در محدوده ۱۴۰ تا ۱۹۹ میلی گرم در دسی لیتر 
3.هموگلوبین A1C در محدوده ۵.۷ درصد تا ۶.۴ درصد 

کنترل پری دیابت

تغییر در سبک زندگی مانند انتخاب های غذای سالم و فعالیت بدنی و تحرک نقش مهمی در جلوگیری و درمان دیابت دارد. کاهش وزن (محدود کردن کالری دریافتی) و فعالیت فیزیکی انتخاب اول متخصصین برای پیشگیری از ابتلا به دیابت است. تغییر در سبک زندگی منجر به کاهش ۲۹ تا ۶۷ درصد ابتلا به دیابت نوع دوم خواهد شد. کاهش وزن در حدود ۵ تا ۱۰ درصد، فعالیت فیزیکی به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته بروز دیابت نوع دوم را کاهش میدهد.

انواع دیابت

دیابت ملیتوس یا شیرین شامل چند نوع دیابت است که با توجه به دلایل ایجاد به سه دسته تقسیم‌ میشوند:

دیابت نوع 1 یا وابسته به انسولین که در سنین زیر 20 سال ایجاد می‌شود.

دیابت نوع 2 یا غیر وابسته به انسولین در افراد بالای 30 سال رخ میدهد.

دیابت بارداری در برخی از زنان باردار بروز میکند.

عامل ایجاد دیابت

عامل اصلی در دیابتیک بودن یا پری دیابتیک نامیده شدن افراد و نامگذاری نوع دیابت به مدل درگیر شدن غده پانکراس بستگی دارد.

  • دیابت نوع یک: در اثر تخریب بخشی از غده پانکراس  ایجاد می‌شود.
  • دیابت نوع دوم: به دلیل کاهش حساسیت سلول‌های بدن به گلوکز اتفاق میافتد.
  • دیابت بارداری: به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری ایجاد شده و با زایمان از بین می‌رود.

در مقالات بعدی به معرفی جامع هر کدام از انواع دیابت پرداخته میشود.

دیابت نوع یک

 دیابت نوع یک بیماری مزمن است. وقتی پانکراس میزان کمی انسولین ترشح کند و یا اصلا انسولینی به جریان خون ترشح نشود، رخ میدهد.

علل ابتلا به دیابت نوع اول

عوامل متعددی مثل عوامل ژنتیکی و آلوده شدن به ویروس هایی خاص موجب ابتلا به دیابت نوع یک میشود. دیابت نوع 1 در کودکی و نوجوانی رخ میدهد، اما امکان ابتلا بزرگسالان نیز وجود دارد.

علائم دیابت نوع اول

  • گرسنگی شدید و افزایش اشتها
  • بی حسی در پا
  • تشنگی شدید ، خشکی دهان و تکرر ادرار
  • تاری دید و اختلال در بینایی
  • از دست دادن هوشیاری 
  • کاهش وزن ناگهانی، خستگی و بی حالی
  • خشکی پوست، عفونت های قارچی و باکتریایی

دیابت نوع 2 

در دیابت نوع 2 بدن توانایی استفاده و ذخیره گلوگز را ندارد و گلوکز به انرژی تبدیل نشده و علایم مختلفی ایجاد میگردد.

دیابت نوع 2 که با دیابت بزرگسالی یا غیر وابسته به انسولین معروف است. به علت عدم فعالیت بدن در تولید انسولین و یا عدم استفاده بهینه از انسولین رخ می دهدکه به آن مقاومت انسولین گفته می شود.

در ابتلا به دیابت نوع دوم: ژنتیک، چاقی شکمی و کم تحرکی نقش مهمی دارند.

علل ابتلا به دیابت نوع 2

در دیابت نوع 2 ، اضافه وزن و چاقی شکمی، عدم فعالیت بدنی، سن بالای 40 سال، رژیم غذایی پر کالری و غیر مغذی و ژنتیک نقش مهمی دارد.

افرادی که اختلال گلوکز ناشتا یا اختلال عدم تحمل گلوکز دارند مستعد ابتلا به دیابت نوع 2 هستند.

علایم دیابت نوع 2

نشانه های دیابت نوع دوم مشابه علائم دیابت نوع اول است، شامل موارد زیر است:

  • بی حسی یا سوزش دست و پا
  • تشنگی و پرنوشی
  • خستگی زیاد غیر قابل توجیه
  • پُرادراری
  • عفونت مکرر لثه، پوست و مثانه
  • تاری دید
  • زودرنجی و تحریک پذیری
  • عدم بهبودی زخم ها

در بعضی موارد دیابت نوع 2 علامتی ندارد و افراد مبتلا ماه ها یا سال ها اطلاع از بیماری خود به زندگی ادامه می دهند.

افراد مستعد به دیابت نوع 2

افرادی با اضافه وزن زیاد و چاقی شکمی، کلسترول و فشار خون بالا و عدم تحرک بدنی بسیار زیادتر از بقیه افراد درگیر دیابت میشوند. خطر ابتلا به دیابت با افزایش سن، زیاد میشود به همین دلیل به این نوع، دیابت بزرگسالان گفته می شود. افراد چاق بالای 40 سال خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع دو دارند. البته این نوع دیابت در افراد جوان بعلت تغذیه ناسالم در حال افزایش است. بانوانی که در بارداری به دیابت بارداری مبتلا میشوند، امکان دارد بعدها به دیابت نوع 2 دچار شوند.

دیابت دوران بارداری

در دوران بارداری، بانوان باید به وزن خود و نوع موادغذایی مصرفی دقت داشته باشند.

اگر رعایت رژیم غذایی نکنند و وزن مادر بالا رود، احتمال ابتلا به دیابت بارداری، افزایش میآبد و سلامت جنین به خطر می افتد و ممکن است جنین نارس یا با نقص متولد شود یا وزن جنین بالا باشد.

داروهای بیماران دیابتی برای زنان باردار ممنوع است. باید تحت کنترل ویژه قرار گیرند.

 ورزش و فعالیت بدنی سبک در برنامه عادی روزانه باعث کنترل سطح قند خون در بارداری شده است. فعالیت سبک به مدت 15 تا 30 دقیقه باعث شده تا بدن از انسولین استفاده کند .

ديابت همراه با بيماري‌هاي ديگر

در افراد مبتلا به تالاسمي، بيماري‌ لوزالمعده، بيماري‌ غدد درون‌ريز، ديابت بروز مي‌كند.

عوارض دیابت چیست ؟

عوارض دیابت موارد متعددی دارد. در دو نوع مزمن و حاد شناخته میشود.
1.عوارض مزمن: طولانی مدتی هستند که به تدریج ایجاد شده و در صورت عدم کنترل منجر به آسیب جدی میشوند، مانند:
– مشکلات در بینایی
– مشکلات در پا
– حمله قلبی و سکته مغزی
– مشکلات کلیوی-آسیب های عصبی- مشکلات دهان
– احتمال سرطان-مشکلات جنسی در زنان و مردان

2.عوارض حاد : در هر زمان اتفاق افتاده و منجر به عوارض دیگری میشوند. مانند:

-کاهش شدید قند خون

– افزایش قند خون
– هایپراسمولار هایپرگلایسمیک (با کم آبی شدید و قند خون بسیار زیاد رخ میدهد.)
-کتواسیدوز دیابتی (در آن کمبود انسولین و قند خون بالا منجر به ایجاد کتون ها می شود.)
 

 علائم به آرامی بروز کرده و شامل موارد زیر است:
عطش زیاد: زمانیکه قند خون بدن افزایش می یابد، کلیه ها فعالیت بیشتری می کنند. مایعات را از بافت های بدن بیرون آورده و احساس تشنگی بروز می کند.
گرسنگی زیاد: دیابت مانع از وارد شدن گلوکز به سلول های بدن میشود، بعد از خوردن غذا احساس گرسنگی داشته باشد.
  پر ادراری: کلیه های بدن برای رهایی یافتن از قند اضافی ، خیلی فعالیت می کنند، فرد ادرار زیادی در طول روز دفع میکند.
  خشکی دهان: کمبود آب بدن و پر ادراری کاهش رطوبت دهان را کاهش میدهد.
کاهش وزن : وقتی مقدار زیادی قند دفع شود، کالری از دست رفته و وزن فرد کاهش میآبد .

علائم دیابت

  •  خستگی: وقتی فرد از انرژی غذایی استفاده نکند، احساس ضعف و خستگی رخ داده است.
  • تاری دید: قند خون بالا در بینایی مشکل ایجاد میکند.
  •  سر درد:  قند خون بالا باعث انواع سردرد می شود.
  •  از دست دادن هوشیاری: بعد از ورزش یا مصرف بیش از حد دارو، قند خون پایین می آید.
  • عفونت ها یا زخم هایی بهبود نمی یابند.
  •   حس خارش یا سوزش در دست و پا
  • ابتلا به عفونت در لثه و استخوان هایی که دندان های شما را در جای خود نگه می دارند، وجود دارد.

کاهش حساسیت سلول‌ها به انسولین چیست ؟

به مقاومت به انسولین معروف است و در دیابت نوع دو مشاهده می‌شود. گلوکز باید با انسولین وارد سلول‌ها شده و در آنجا وارد مسیر متابولیسمی شود. در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو با اینکه انسولین کافی در جریان خون وجود دارد، اما سلول‌ها قادر به برداشت گلوکز نبوده و میزان قند خون آنها بالاست که به آن مقاومت به انسولین یا کاهش حساسیت به انسولین میگوییم.

دیابت بی‌مزه 

دیابت بی‌مزه (Diabetes Insipidus) اختلال در هورمون است که بعلت نقص در ترشح هورمون ضد ادراری رخ میدهد. این هورمون سبب بازجذب آب از کلیه‌ها و از دفع بی رویه آب خودداری میکند.

در دیابت بیمزه این هورمون کم یا اصلا ترشح نمیشود. این بیماری به چند دلیل ایجاد می‌شود دیابت بی‌مزه اولیه یا ارثی در اثر نارسایی در تولید هورمون ضد ادراری ایجاد می‌شود. دیابت بی‌مزه ثانویه بعلت آسیب، تومور یا عفونت ایجاد می‌گردد.

دیابت بی‌مزه نفروژنیک به دلیل عدم توانایی کلیه‌ها در پاسخ به هورمون ضد ادراری رخ میدهد. این نوع از بیماری به علت برخی داروها یا بیماری‌ها به وجود می‌آید.

علائم دیابت بی‌مزه

  • تشنگی شدید
  • پرادراری
  • پرنوشی
  • خشکی پوست
  • ضعف و سرگیجه

به دلیل شباهت علائم اش با علائم دیابت شیرین، به آن دیابت بی‌مزه میگویند. بالا رفتن قند خون و دفع قند در ادرار در دیابت شیرین وجود دارد اما در دیابت بی‌مزه دیده نمی‌شود.

تشخیص بیماری دیابت بی‌مزه

پزشک آزمایش‌های خون و ادرار را تجویز نموده و بر اساس آزمایش‌ها و علائم فرد، بیماری را تشخیص می‌دهد.

درمان دیابت و پیشگیری از آن

درمان بیماری دیابت بی‌مزه

جایگزین کردن آب و جبران مایعات از دست رفته بدن است، زیرا کم آبی منجر به شوک و حتی مرگ میشود.

مصرف آب به تنهایی کافی نیست چون به غیر از آب، پتاسیم از بدن دفع می‌شوند بنابراین استفاده از سرم‌های وریدی لازم است.

برای دیابت بی‌مزه مرکزی (عدم ترشح هورمون) وازوپرسین یا پیترسین و دسموپرسین تجویز می‌شود.

ایندومتاسین، هیدروکلرتیازید و آمیلوراید از داروهای مورد استفاده این نوع از دیابت است.

چند نکته مهم

بیمار نباید دریافت مایعات را محدود کند.

بیمار باید از نوشیدنی‌های کم کالری استفاده کند.

بیمار باید از مصرف مواد ادرار آور مانند قهوه، چای و الکل دوری کند.

فروشگاه هایپرارگانو صدها محصول برای بیماران دیابتی و محصولات سالم و ارگانیک دارد که با مراجعه به وبسایت این فروشگاه میتوانید خرید کنید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

0
    0
    سبد خرید شما
    سبد خرید شما خالی استبازگشت به فروشگاه